Wszystko co warto wiedzieć o dotacjach unijnych

Odkąd Polska należy do Unii Europejskiej, przedsiębiorcy mogą korzystać z unijnych dotacji. Są one nieocenionym wsparciem dla rozwoju własnej działalności. Zyskało na nich już mnóstwo właścicieli firm. Dotacje to ogromna pomoc, ale trzeba pamiętać, że ich uzyskanie wiąże się z koniecznością dopełnienia pewnych obowiązków, których niedopełnienie może skutkować sporymi kłopotami. Dlatego warto najpierw dowiedzieć się wszystkiego o dotacjach unijnych, zanim podejmie się decyzję o złożeniu wniosku. Jakie są rodzaje dotacji i co trzeba zrobić, aby je uzyskać?

Programów unijnych dofinansowań jest tak wiele, że skorzystać z nich może każdy dorosły człowiek oraz każda firma czy rolnik. Najlepiej znaleźć pomysł i przypasować go do odpowiedniego programu dofinansowań. Dla osób fizycznych dostępne są różne programy wsparcia dostosowane do wieku czy określonych potrzeb. Można starać się o dotacje na założenie firmy, pomoc w aktywizacji zawodowej, szkolenia. Programy dotacji są rozdzielone pomiędzy poszczególne regiony w kraju i przeznaczona na nie jest różnego typu ilość środków. W przypadku firm jest mniej programów dotacji, ale i tak jest z czego wybierać. Dotacje te są jednak znacznie wyższe niż te dla osób fizycznych. To niemałe wsparcie szczególnie dla małych i średnich firm. One poza dotacjami mogą też otrzymać od UE pożyczki czy gwarancje. Dotacje unijne mogą uzyskać również organizacje pozarządowe i obywatelskie. Warunkiem jest prowadzenie działalności niezarobkowej w obszarze objętym zakresem kompetencji UE.

Dotacje unijne mogą mieć różny charakter. Jedne są przeznaczone na dofinansowanie szkoleń, stażów czy doradztwa zawodowego. Inne zaś programy obejmują dotacje na rozwój działalności, zakup sprzętów, innowacje. Podstawową cechą dotacji jest ich wielość oraz różnorodność. Obejmują wiele różnych projektów czy programów. Mogą, na przykład, dotyczyć takich dziedzin, jak:

• rozwój regionalny, rozwój obszarów miejskich;
• zatrudnienie, integracja społeczna;
• rolnictwo i rozwój wsi;
• polityka morska i rybołówstwa;
• badania naukowe i innowacje;
• pomoc humanitarna.

Jak ubiegać się o unijne dotacje?

Najważniejsze jest, żeby na początku podać cel, na jaki potrzebne są środki. Najczęściej bowiem dotacje przyznawane są na te projekty, które rzeczywiście wpisują się w działalność wnioskującego i wynikają z realnych potrzeb. Dlatego niezbędny jest biznesplan z opisanym pomysłem, a także skutkami i korzyściami inwestycji. W kolejnym kroku trzeba przejrzeć programy dofinansowań i wybranie najlepiej pasującego do planu. Program musi pasować do oczekiwań i wymagań instytucji udzielających wsparcia. Można pomóc sobie w wyborze Poradnikiem Beneficjenta na Portalu Funduszy Europejskich.

Następnie należy sprawdzić harmonogram programu i złożyć wniosek. To może zająć trochę czasu, bo trzeba dokładnie wypełnić wniosek i przygotować wszystkie niezbędne załączniki. Dokumenty niezbędne są zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej. Dodatkowo trzeba jeszcze wypełnić formularz dotyczący konkretnego programu operacyjnego. Dokumenty po złożeniu poddane zostają weryfikacji pod względem merytoryczności i zgodności z wymaganiami, co może potrwać nawet do 3 miesięcy.

Podpisanie umowy i otrzymanie środków

Po akceptacji dokumentów trzeba jeszcze podpisać umowę, która zawiera wszystkie najważniejsze informacje, m.in. dotyczące realizacji i rozliczenia projektu. Należy pamiętać, że dotacje są przyznawane w formie zwrotu poniesionych kosztów, dlatego musi być złożony specjalny wniosek z dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty. Warto pamiętać, że otrzymanie dotacji obarczone jest pewnymi warunkami i obowiązkami, jakie trzeba dopełnić także już po otrzymaniu środków. Koniecznie trzeba trzymać się zapisów w umowie. Niekiedy niezbędny jest wkład własny określony procentowo lub działanie w konkretnej, ujętej w programie przez instytucję przyznającą wsparcie, branży.

Problemy, które można napotkać ubiegając się o dotacje

Pierwsze problemy mogą pojawić się już przy wypełnianiu wniosku. Szczególnie chodzi o część dotyczącą przeznaczenia otrzymanych środków. Trzeba więc przemyśleć nie tylko cele dotacji, ale także sposób wpisania tego we wniosku. Podawanie zbyt wielu szczegółów może okazać się niekorzystne, bowiem rozpatrywanie wniosku trwa sporo czasu, w którym może pojawić się jakaś nowocześniejsza alternatywa dla tego, co zostało w nim wpisane. Zmiany są możliwe, ale to sporo zachodu, bo trzeba tworzyć aneks do umowy, co powoduje stratę cennego czasu.

Niestety trzeba też wykazać się cierpliwością. Nie ma nic od razu. Na wszystko trzeba czekać. Najpierw na rozpatrzenie wniosku, potem na umowę, a potem na same środki. W dodatku każdy wie, że umowę trzeba czytać, a ta o dotacje potrafi mieć rozmiary grubej książki, więc zapoznanie się z nią także potrwa trochę czasu. Należy także pamiętać, że jest się zobowiązanym do spełnienia obietnic zawartych we wniosku. Ważne jest, by zrozumieć wszystkie wskaźniki i utrzymywać je na zadeklarowanym poziomie przez określony czas. Niedotrzymanie tego grozi nawet cofnięciem dotacji. Kolejna ważna kwestia to rozliczenie dotacji. Doświadczona księgowa sobie z tym poradzi, ale już ktoś, kto zdecydował się sam prowadzić księgowość może mieć problemy. Te trudności nie powinny jednak powodować zniechęcenia do starania się o dotacje, a wręcz motywować do tego, by podejść do sprawy naprawdę uważnie i z głową, by przedsięwzięcie było udane.